Hai chân cân bằng có thể đạp xe nhanh hơn không? Kết quả thực nghiệm khiến mọi người ngạc nhiên !
Từ sau khi có thể đo được công suất của hai chân, sự phát lực cân bằng giữa hai chân có lợi cho việc đạp xe luôn trở thành tiêu điểm của đại đa số những tay đua. Và cũng rất nhiều người dồn sức đi luyện tập đạp xe, làm cho hai chân phát ra lực gần bằng nhau. Vấn đề này đã kéo dài cho tới bike fitting, và vấn đề độ dài của chân có ảnh hưởng không. Nhưng một vấn đề vẫn chưa được giải quyết lại có một vấn đề mới xuất hiện.
Một mặt khác, đối với đạp xe TT, những tay đua khác nhau lại có những phong cách đạp xe khác nhau (ngay cả những người Pro cũng như vậy), có một số người lại chú trọng những đạp một trơn chu tỉ mỉ, lại có những người thích đạp xe đạp nặng với nhịp đạp thấp. Rốt cuộc thì ưu nhược điểm của chúng là gì ?
Hôm nay tôi sẽ đem đến cho các bạn một bài nghiên cứu vô cùng ý nghĩa, đồng thời suy xét về hai vấn đề trên, “ dùng lực lớn đạp “ và “ hai chân đạp cân bằng” có phải là hai nhân tố giúp cho thành tích của TT.
Tiêu đề của tài liệu này là 《PEDAL FORCE ASYMMETRIES AND PERFORMANCE DURING A 20-KM CYCLING TIMETRIAL》, tức là : lực đạp xe không cân bằng và biểu hiện của TT trong 20Km .Bài viết này đã được xuất bản trong tạp chí “Kinesiology” (Thể thao) vào tháng 11 năm 2016.
Nghiên cứu này đã chiêu mộ được 11 người đam mê đạp xe(8 nam 3 nữ), 4 vậ động viên 3 môn kết hợp( 3 nam 1 nữ), tổng 15 người. Những người này đều là người có kinh nghiệm phong phú trong các trận đấu, độ tuổi 37±12 tuổi, cân nặng 71±13 kg, chiểu cao 177±11 cm, mỗi tuần đạp xe từ 331±80 km, mỗi tuần đạp xe 5±1 lần.
Thí nghiệm được tiến hành trên phương diện công suất đạp xe, mỗi người tự sử dụng xe đạp thể thao chất lượng tốt nhất của mình, bàn đạp được cải tiến, lắp thêm bàn đạp khóa Look có gắn thiết bị đo lực kế( phương thẳng đứng & hướng trước sau), trên khung xe người ta lắp đặt Reed Switch để xác định vị trí của đùi xe, tiện cho việc tiến hành phân tích lực đo được ở trên bàn đạp.
Hai chân cân bằng có thể đạp xe nhanh hơn (minh họa 1)
Mỗi người tự chọn cường độ ( cường độ trung bình thấp) và chọn tần suất đạp trong 10 phút khởi động. Sau đó tiến hành đạp với toàn bộ sức lực trong 20km TT, tỉ lệ răng và nhịp đạp do họ tự quyết định.
Kết quả theo biểu đồ cho thấy, thành tích trên 20 km TT và hợp lực lớn nhỏ lên bàn đạp có liên quan một chút, còn tính liên quan của sự cân bằng nhau chân lại rất yếu.
Trục ngang là hợp lực lên bàn đạp ( trung bình của mỗi chân ), trục ngang là thời gian trong 20km TT
Hệ số r=-0.32
Trục ngang là thời gian trong 20km TT, trục dọc là chỉ số hai chân không cân bằng (trị số càng lớn, lực phát càng không cân xứng).
Hệ số r=0.01
Biểu đồ dưới đây biểu thị lực phát lên bàn đạp của 15 người được tiến hành nghiên cứu và thời gian tương ứng trong giai đoạn 20 km TT.
Biểu đồ dưới đây cho biết tình hình lực phát của cả 15 người và thời gian tương ứng trong 20km TT. Nửa bên phải của trục trung tâm là chân chiếm ưu thế, nửa bên trái là chân không chiếm ưu thế (chân thuận là chân được xác định bởi người được thí nghiệm tự viết vào phiếu câu hỏi). Chúng ta có thể thấy, hai chân phát lực không đều có liên quan đến thành tích rất lớn.
Theo phương thúc tính toán AI%: lực của chân thuận lên bàn đạp trừ đi lực của chân không thuận lên bàn đạp, chênh lệch giữa hai chân chia cho trung bình cả hai chân sau đó nhân với 100%
Những người trong nghiên cứu này có chỉ số bình quân không đối xứng AI% là 43%, có thể thấy tính không cân đối đối giữa hai chân là chuyện tồn tại phố biến, hơn nữa sự chênh lệch không hề nhỏ, nhưng đích thực có liên quan rất lớn tới biểu hiện đạp xe. Lực lớn có phải xuất hiện kì tích ? Từ những số liệu trên có thể thấy, chỉ có xu hướng rất yếu, đồng thời có liên quan rất rõ ràng. Vì vậy, kết quả cuối cùng của nghiên cứu cho thấy lực đạp mạnh lên bàn đạp và sự cân bằng giữa hai chân không có ảnh hưởng rõ ràng đến thành tích 20km TT.
Quan điểm của Khai Nguyên
Khi tôi cho những người thích đạp xe và môn thể thao 3 môn kết hợp làm bike fitting thường bị hỏi về vấn đề cân bằng hai chân, hơn nữa rất nhiều bạn đưa ra thắc mắc đó đều liên tưởng tới có phải chân mình có chân ngắn chân dài.
Quan điểm của tôi là, không có nghiên cứu thực tế nào nói rằng hai chân phát ra lực bằng nhau là tốt nhất. Cũng giống như hai tay, luôn có thói quen sử dụng một bên, mà bên tay đó có lực luôn mạnh hơn; tiếp đó, cho dù hai chân cân bằng và công năng của chân ngắn dài có liên quan đến nhau thì cũng rất khó để xác định đâu là nhân đâu là quả : rốt cuộc là thói quen đạp không cân bằng dẫn đến hai cơ ở mặt trong phát lực không đều, dẫn đến công năng của chân dài ngắn hay là ngược lại? Trước mắt vẫn chưa biết, tạm thời vẫn chưa có nghiên cứu nào liên quan tới vấn đề này.
Vì vậy, chỉ cần lực giữa hai chân tương đối cân bằng( tham khảo AI% nghiên cứu có giá trị trung bình là 43%), là không cần quá để ý.
Đối với việc dùng lực lớn để đạp xe, tôi nghĩ cần nghiên cứu này cần chứng thực tính quan trọng của kĩ thuật đạp xe từ khía cạnh. Bạn có thể thông qua đạp mạnh bà đạp để truyền lực lớn hơn nhưng hướng của lực cần làm chuyển động được đĩa xe, như vậy mới làm chuyển động được bánh xe cho xe chuyển động, ngoài ra lực càn không coa khả năng tạo ra lực chuyển động mà còn chuyển thành nhiệt lượng và tản đi.
Nói một cách khác thì trường hợp lí tưởng nhất là phát lực lên bàn đạp cần theo hướng của bàn đạp chuyển động, mà việc này thì hoàn toàn là không thể. Có điều thông qua tiếp tục luyện tập kĩ thuật đạp xe thì hoàn toàn có thể cải thiện hiệu suất cơ học của bàn đạp một cách hiệu quả. Như tranh dưới đây, theo con số dữ liệu khoanh vùng của giai đoạn TT của Kyrgyzvik trên núi thế kỷ 16 cho chúng ta thấy một Pro được đào tạo tốt, kĩ thật đạp xe tinh tế tỉ mỉ.
Vì vậy đối với những người đạp xe nghiệp dư như chúng tôi, khi luyện tậpcũng không nên xem nhẹ việc nâng cao các kĩ năng vận động, cho dù luyện tập kĩ năng không khổ cực đến vậy nhưng cũng được coi là tìm được cách hay rồi.
Hai chân cân bằng có thể đạp xe nhanh hơn (minh họa 2)
Xe đạp Nghĩa Hải là nhà phân phối độc quyền các dòng xe đạp Nhật Bản với thương hiệu Maruishi nổi tiếng, có bề dày hoạt động hơn 130 năm. Hãng xe đạp Maruishi có nhiều dòng xe và đa dạng về kiểu dáng, mẫu mã như xe đạp cào cào, xe đạp mini, xe đạp địa hình, xe đạp thể thao,…